TALEP EDEN ÖĞRENCİ

İlkokul çağımızda öğrendiğimiz, sonraki yıllarda artarak devam eden eş sesli ve eş anlamlı sözcükleri bulmayı çok severdim. Kelime hazinem genişledikçe hem onlarla dans eden cümleler kurmak, hem de onlar üzerinde kafa yormaktan çok keyif alırdım. Herkeste aynı duyguyu doğurur muydu bilemem ama bendeki etkisi böyleydi!

Sizinle talebe ve öğrenci sözcüklerini irdeleyelim isterseniz! Muhtemelen eş anlamlı kelimeler yazma ödevimiz içerisinde bu iki sözcük de mutlaka yer almıştır. Oysa bu iki sözcüğe biraz derinlikli baktığımızda tam olarak anlam karşılıklarının özdeş olmadığını görürüz!

Talebe, talep eden; Öğrenci ise öğrenen demektir. Her ikisi de okula giden çocuğu veya genci ifade ettiği için eş anlamlı kelimeler olarak kabul edilir. Oysa birinde, ki o talebedir, özne olan kişi; diğerinde ise nesne olan kişi okul çağındaki çocuk veya gençtir. Talebe sorarak merakını gidermeye ve cevaplar bulmaya çalışan özne ögedir. Talep ederek zevkle ve heyecanla öğrenir. Öğrenci sormasa da öğretmeni tarafından bir şeyler öğretilmeye çalışılan nesne ögedir. Zoraki, ite kaka bir şeyler öğretilmeye çalışılır.

Dolayısıyla eğitim hayatımızda yaşadığımız sıkıntıların bir kısmı, lise öğreniminin zorunlu hale getirilmesinden kaynaklanıyor. Bunun sonucunda talep etmeyen kişilere zorla bir şeyler öğretme gayreti öğretmene de öğrenciye de eziyete dönüşüyor! Belki o çocuğun örgün eğitim yerine, öz yetilerine göre talep edeceği çok farklı alanlar var ve biz onlarla o çocuklarımızı buluşturamıyoruz! Genç nüfus oranımız fazla olduğu için belki de işsizlik oranlarına yansımasın diye onları örgün eğitimde gösteriyoruz! Her ne sebeple olursa olsun on iki yıl zorunlu eğitim, öğrenci ile talebenin fonksiyonel bazda kesinlikle eş anlamlı sözcükler olamayacağını gösteriyor bize… 

Talep eden öğrenci olmak, öğrenmenin lezzetini ortaya çıkarır. Kadın-erkek her yaştan insana, her koşulda öğrenme fiilini ancak talep eden öğrenci olma azmi ortaya çıkarır. 

Hayati YAMAN